Algemeen
Op de Bentetop wordt gewerkt met de methode KWINK, gebaseerd op het boek ‘Groepsplan Gedrag’ van Kees van Overveld (2016; 2017). Tevens wordt er elke ochtend gewerkt aan Sociale redzaamheid door gesprekken en activiteiten met leerlingen rond de thema's in 'Trefwoord', de methode voor godsdienstonderwijs. De school beoogt hiermee een link te leggen tussen levensbeschouwelijke vorming, sociaal-emotionele redzaamheid en burgerschap.
| KWINK |
TREFWOORD |
 |
 |
Het Nederlands Jeugd Instituut (NJI) erkent Kwink als theoretisch en wetenschappelijk doeltreffend en goed onderbouwd curriculum voor Sociaal Emotioneel Leren (SEL). Goed voorbeeldgedrag is minstens zo belangrijk als het geven van een goede KWINK-les. Een andere succesfactor is dat de dingen die kinderen leren die onmiddellijk in de dagelijkse praktijk van de klas toegepast kunnen worden.
In KWINK zijn alle kenmerken van Positive Behaviour Support (PBS) verwerkt waarbij 5 kernelementen centraal staan:
· een schoolbrede aanpak op basis van gedeelde waarden;
· prioriteit voor preventie;
· positieve en duidelijke benadering;
· effectief werken met data;
· samenwerking.
Schoolbrede aanpak
Door de hele school worden de lessen gegeven en wordt gewenst gedrag voorgedaan door de leerkracht en de leerlingen. Het principe: voordoen, meedoen, nadoen staat daarbij centraal. Een link kan hierbij gelegd worden met de methode ‘trefwoord’ waardoor Kwink samengebracht wordt met de christelijke identiteit van de school. Afspraken rond het geven van de lessen worden regelmatig geëvalueerd.
Prioriteit van preventie
Onder het motto ‘voorkomen is beter dan genezen’ zijn de lessen van Kwink een prioriteit in de school en worden duo-leerkrachten geacht zich te informeren over de inhoud van het actuele topic binnen Kwink. De lessen dienen in de praktijk uitgewerkt te worden.
Op het plein hangen duidelijke afspraken met pictogrammen.
- Als ik speel let ik op de ander
- Ik probeer het zelf goed en met woorden goed op te lossen
- Ik zeg duidelijk: “Stop hou op!”
- Als ik het niet zelf op kan lossen, ga ik naar de pleinwacht
- Ik ben verantwoordelijk voor het materiaal
- Ik heb plezier
In de klas worden de afspraken met leerlingen besproken en geoefend. Afspraken gelden voor de klas, de gang en het leerplein.
Positiviteit en duidelijke benadering
PBS en Kwink werken volgens de methode ‘oplossingsgericht werken’.
Hierbij staan een aantal kenmerken centraal.
· Duidelijk klassenmanagement is een voorwaarde voor een veilig en effectief leerklimaat. Leerkrachten hebben de mogelijkheid tijdig advies in te winnen bij de intern begeleider van de school. Indien noodzakelijk wordt er specialistische hulp gezocht bij het expertiseteam (orthopedagoog of onderwijscoach) of School Maatschappelijk Werk.
· De nadruk ligt vooral op het belonen van gewenst gedrag en niet van ongewenst gedrag. Negeren waar mogelijk, helpt ongewenst gedrag uit te doven, hetgeen niet wil zeggen dat er geen duidelijke consequenties zullen zijn voor ongewenst gedrag. Deze consequenties worden van te voren met leerlingen besproken. De leerling wordt aan het gewenste gedrag herinnerd. Mocht de leerling toch volharden in het ongewenste gedrag, volgt de consequentie.
· Gewenst gedrag wordt voorgedaan, door de leerkracht en door leerlingen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van rollenspellen, waarbij zowel het goede als het niet goede gedrag gespeeld wordt.
· Leerlingen worden betrokken bij het vinden van hun eigen oplossingen. Eigenaarschap staat hierbij centraal. Als leerlingen eigenaar worden van hun problemen, worden ze ook eigenaar van hun oplossingen (Hart, 2017). Collega’s van de Bentetop hebben in het schooljaar 2017/2018 een cursus eigenaarschap gevolgd waarbij de nadruk ligt op het betrekken van leerlingen bij het stellen van doelen (zowel op sociaal-emotioneel niveau als op cognitief niveau).
· Bij 'pesten' wordt gewerkt volgens de supportgroepsmethode van Sue Young (2016), een methode die met vrij kort durende interventies voor verbeteringen kan zorgen. Hierbij staan de onderstaande stappen centraal:
o Gesprek met de leerling over het probleem, wat er wel goed gaat en de eventuele hulpbronnen van de leerling. Hierbij wordt gekeken naar vrienden in de groep of momenten dat het pesten minder is.
De supportgroepsmethode wordt uitgelegd:
o Gesprek met de supportgroep over hoe zij de leerling zouden kunnen ondersteunen.
o 2-4 vervolggesprekken met de leerling en de supportgroep en terugkoppeling naar ouders.
Gedrag is aan te leren en leren kost tijd. Als leerlingen iets nieuws aan het leren zijn, maken ze ook nog wel eens een keer een fout. De insteek is dan volgens de growth mindset van Dweck (2008): “Dit kan je nog niet” in plaats van “Dit kan jij niet”. Elke dag is er de gelegenheid om opnieuw te beginnen.
Effectief werken met data
Eén keer per jaar wordt het leerlingvolgsysteem van ‘ZIEN’ ingevoerd. In de groepen 3 en 4 vullen de leerkrachten de digitale observatielijsten in. In de groepen 5 t/m 7 worden de lijsten ingevuld door leerkrachten en leerlingen. Leerlingen vullen 3 vragenlijsten in: veiligheidsbeleving, sociale vaardigheden en leer- & leefklimaat. De gegevens worden tijdens de groepsbesprekingen besproken met de intern begeleider en eventueel worden vervolgstappen genomen op groeps- of leerlingniveau waarbij tevens gekeken kan worden naar verwijzingen naar externen of de hulp van externen binnen de school. Regelmatig is er voor leerkrachten de gelegenheid om via intervisie een probleem in het team te bespreken tijdens vergaderingen.
Samenwerking
In het waarborgen van een gezond en veilig pedagogisch gezonde sociaal-emotionele leeromgeving is de samenwerking met ouders belangrijk. Prioriteit van de IB’er op de Bentetop is het effectief organiseren, coördineren van gesprekken tussen ouders, leerkrachten en externe organisaties die hulp bieden aan leerlingen bij ons op school. Contacten hiervoor lopen via: het expertiseteam van Viviani (met orthopedagogen en een onderwijsdeskundige), schoolmaatschappelijk werk, de Toegang (jeugdzorg) en Yorneo. Maar ook binnen andere gezondheidsinstanties als: schoolarts, schoolmaatschappelijk werk, logopedie, GGD, GGZ of Accare enz. De IB’er is tevens vertrouwenspersoon voor leerlingen, leerkrachten en ouders.
Stappenplan veiligheid
Aan het begin van ieder schooljaar stelt de Intern Begeleider zich in de groepen voor als vertrouwenspersoon. Voor klachten rond het welbevinden en de veiligheid van leerlingen zijn leerlingen en ouders in de eerste plaats welkom om dit met leerkrachten door te spreken. Ouders kunnen hun zorgen aangeven tijdens de 10 minutengesprekken die 3 maal per jaar gehouden worden of ouders kunnen hiervoor een afspraak maken met de leerkracht. Mochten ouders er samen met de leerkracht niet voldoende uitkomen, kan door de betreffende ouders of leerkracht contact gezocht worden met de Intern Begeleider die op maandag en woensdag op school aanwezig is. STAP 1: gesprek aanvragen bij de leerkracht STAP 2: gesprek aanvragen bij de Intern Begeleider